ekonomik işbirliği teşkilatı ne demek?

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) Türkiye, İran, Pakistan tarafından kurulan ve Sovyetler Birliği'nin yıkılmasıyla diğer Türk Devletleri'nin de dahil olduğu ekonomik örgüttür. EİT'nin on üyesi ve bir gözlemci üyesi bulunmaktadır.

EİT'in üyeleri kültürel ve ekonomik alanda iş birliğini hedeflemektedir. Statü ve güç olarak büyümeye devam eden örgüt üyeleri arasında, 17 Temmuz 2003 tarihinde İslamabad'da ticaret anlaşması imzalandı.

Tarihi

1985 yılında Türkiye, İran ve Pakistan tarafından kurulan EİT, Kalkınma İçin Bölgesel İşbirliği örgütünün ardılıdır. 1992 yılında Orta Asya cumhuriyetleri ve Azerbaycan'ı da kapsayacak şekilde genişlemiştir.

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Türkiye ile Orta Asya ülkeleri arasında kurulan Orta Asya İşbirliği Teşkilatı (CACO)'nın da devamı niteliğindedir. Tarihi köklerinde Sadabat Paktı da vardır. Birlik aynı zamanda Türk/Fars ortaklığını, ortak Selçuklu kültürünü yansıtmaktadır. EİT'nin genel merkezi ve kültür bürosu İran'da, ekonomik bürosu Türkiye'de ve bilimsel bürosu ise Pakistan'dadır.

Yapısı

Bakanlar Konseyi: En üst düzey karar alma organı. Dışişleri Bakanlarından oluşur. Yılda bir kez toplanır.
Sürekli Temsilciler Konseyi: Büyükelçiler ve diğer üyelerden oluşur.
Bölgesel Planlama Konseyi
Genel Sekreterlik
- Sanayi ve Tarım Direktörlüğü
- Ticaret ve Yatırım Direktörlüğü
- Enerji, Madenler ve Çevre Direktörlüğü
- Ulaştırma ve İletişim Direktörlüğü
- Ekonomik Araştırma ve İstatistik Direktörlüğü
- Proje Araştırma Direktörlüğü

Üye Ülkeler

<table> <thead> <tr class="header"> <th>Devlet</th> <th>Başkent</th> <th>Yüzölçümü (km²)</th> <th>Nüfus (2015)</th> <th>Nüfus Sıklığı (per km²)</th> <th>BİMG (2015)(toplam)</th> <th>BİMG (2015) (Kişi Başına)</th> <th>Para</th> <th>Resmî dil</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><a href="Afganistan" title="wikilink">Afganistan</a></td> <td><a href="Kabil" title="wikilink">Kabil</a></td> <td></td> <td></td> <td>{{#expr: 26023100 / 647500 round 1}}</td> <td>$ milyon</td> <td>$</td> <td><a href="Afgani" title="wikilink">Afgani</a></td> <td><a href="Afgan_Farsçası" title="wikilink">Darice</a>, <a href="Peştuca" title="wikilink">Peştuca</a></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="Azerbaycan" title="wikilink">Azerbaycan</a></td> <td><a href="Bakü" title="wikilink">Bakü</a></td> <td></td> <td></td> <td>{{#expr: 9676500 / 86600 round 1}}</td> <td>$ milyon</td> <td>$</td> <td><a href="Azerbaycan_manatı" title="wikilink">Manat</a></td> <td><a href="Azerice" title="wikilink">Azerice</a></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="İran" title="wikilink">İran</a></td> <td><a href="Tahran" title="wikilink">Tahran</a></td> <td></td> <td></td> <td>{{#expr: 78859600 / 1648195 round 1}}</td> <td>$ milyon</td> <td>$</td> <td><a href="İran_riyali" title="wikilink">Riyal</a></td> <td><a href="Farsça" title="wikilink">Farsça</a></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="Kazakistan" title="wikilink">Kazakistan</a></td> <td><a href="Astana" title="wikilink">Astana</a></td> <td></td> <td></td> <td>{{#expr: 17630700 / 2724900 round 1}}</td> <td>$ milyon</td> <td>$</td> <td><a href="Tenge" title="wikilink">Tenge</a></td> <td><a href="Kazakça" title="wikilink">Kazakça</a></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="Kırgızistan" title="wikilink">Kırgızistan</a></td> <td><a href="Bişkek" title="wikilink">Bişkek</a></td> <td></td> <td></td> <td>{{#expr: 5975000 / 199900 round 1}}</td> <td>$ milyon</td> <td>$</td> <td><a href="Kırgızistan_somu" title="wikilink">Som</a></td> <td><a href="Kırgızca" title="wikilink">Kırgızca</a></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="Özbekistan" title="wikilink">Özbekistan</a></td> <td><a href="Taşkent" title="wikilink">Taşkent</a></td> <td></td> <td></td> <td>{{#expr: 31022500 / 447400 round 1}}</td> <td>$ milyon</td> <td>$</td> <td><a href="Özbekistan_somu" title="wikilink">Som</a></td> <td><a href="Özbekçe" title="wikilink">Özbekçe</a></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="Pakistan_İslam_Cumhuriyeti" title="wikilink">Pakistan İslam Cumhuriyeti</a></td> <td><a href="İslamabad" title="wikilink">İslamabad</a></td> <td></td> <td></td> <td>{{#expr: 192208550 / 796095 round 1}}</td> <td>$ milyon</td> <td>$</td> <td><a href="Pakistan_rupisi" title="wikilink">Rupi</a></td> <td><a href="Urduca" title="wikilink">Urduca</a>, <a href="Pakistan_İngilizcesi" title="wikilink">İngilizce</a></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="Tacikistan" title="wikilink">Tacikistan</a></td> <td><a href="Duşanbe" title="wikilink">Duşanbe</a></td> <td></td> <td></td> <td>{{#expr: 8354000 / 143100 round 1}}</td> <td>$ milyon</td> <td>$</td> <td><a href="Somoni" title="wikilink">Somoni</a></td> <td><a href="Tacikçe" title="wikilink">Tacikçe</a></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="Türkiye" title="wikilink">Türkiye Cumhuriyeti</a></td> <td><a href="Ankara" title="wikilink">Ankara</a></td> <td></td> <td></td> <td>{{#expr: 77695904 / 783562 round 1}}</td> <td>$ milyon</td> <td>$</td> <td><a href="Türk_lirası" title="wikilink">Lira</a></td> <td><a href="Türkçe" title="wikilink">Türkçe</a></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="Türkmenistan" title="wikilink">Türkmenistan</a></td> <td><a href="Aşkabat" title="wikilink">Aşkabat</a></td> <td></td> <td></td> <td>{{#expr: 4751120 / 488100 round 1}}</td> <td>$ milyon</td> <td>$</td> <td><a href="Türkmenistan_manatı" title="wikilink">Manat</a></td> <td><a href="Türkmence" title="wikilink">Türkmence</a></td> </tr> </tbody> </table>

Diğer Örgütlerle İlişkileri

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkeler, aynı zamanda İslam İşbirliği Teşkilatı'nın da (İİT) üyesidirler. EİT'in İİT'de 1995 yılından bu yana gözlemci statüsü bulunmaktadır.